12/06/2012 - 21:09

KINH TẾ TẬP THỂ

“Đòn bẩy” xây dựng nông thôn mới

Phát triển kinh tế hợp tác, HTX trong XDNTM góp phần đẩy nhanh tiến trình XDNTM.

Quá trình xây dựng (XD) nông thôn mới (NTM), kinh tế hợp tác có vai trò quan trọng nhằm nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống cho người dân nông thôn. Điều này được thể hiện rất rõ tại tiêu chí thứ 13 (hình thức tổ chức sản xuất) trong Bộ Tiêu chí Quốc gia về XD NTM. Mới đây, tại Hội thảo “Nghiên cứu phát triển mô hình hợp tác xã (HTX) thủy sản trong XD NTM vùng ĐBSCL” do Viện Phát triển Kinh tế Hợp tác (Liên minh HTX Việt Nam) tổ chức, nhiều ý kiến cho rằng, phát triển HTX nói chung và HTX thủy sản nói riêng trong XD NTM là bước đi đúng đắn, góp phần đẩy nhanh tiến độ XD NTM.

* Kết quả bước đầu

Theo Liên minh HTX Việt Nam, thời gian qua, mô hình HTX hoạt động khá hiệu quả, đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế-xã hội tại địa phương. Ở vùng ĐBSCL, sau khi Luật HTX ra đời vào năm 2003, các HTX đã khắc phục những tồn tại, góp phần chuyển đổi cơ cấu sản xuất nông nghiệp, bước đầu hình thành mối liên kết giữa các xã viên với các doanh nghiệp. Ông Phan Văn Đống, Phó Chủ tịch Liên minh HTX Hậu Giang, cho biết: “Vấn đề nâng cao thu nhập cho người dân là mục tiêu xuyên suốt và được đặt lên hàng đầu trong quá trình thực hiện NTM của tỉnh. Thực tiễn XD NTM ở tỉnh Hậu Giang, các thành phần kinh tế tập thể nếu phát triển đúng hướng sẽ là động lực đổi mới tư duy, nâng cao trình độ sản xuất trên mọi phương diện. Vì vậy, tập trung phát triển mô hình HTX gắn liền với XD NTM là nhu cầu bức thiết hiện nay nhằm giải quyết được việc làm, nâng cao mức sống cho lao động nông thôn...”.

Theo Liên minh HTX tỉnh Vĩnh Long, thực hiện Quyết định số 998/QĐ-UBND của UBND tỉnh Vĩnh Long về phân công nhiệm vụ thực hiện các tiêu chí XD NTM, Liên minh HTX Vĩnh Long đã triển khai thực hiện kế hoạch phát triển, nâng cao hiệu quả hoạt động kinh tế tập thể trong chương trình XD NTM giai đoạn 2011-2015. Kết quả, 16/22 xã điểm XD NTM của tỉnh đã thành lập HTX... Thông qua hoạt động của các HTX, nhiều xã viên không những thấy được liên kết, hợp tác cùng phát triển là xu thế tất yếu mà nhận thức về vai trò của người dân trong công tác XD NTM cũng từng bước chuyển biến. Đây cũng là điều kiện giúp các địa phương đạt được tiêu chí 13 về hình thức tổ chức sản xuất, tạo bước đột phá hoàn thành các tiêu chí khác như: giao thông, thủy lợi, thu nhập, nhà ở dân cư, hộ nghèo, cơ cấu lao động... Bởi một khi mức sống tăng lên, người dân tin tưởng, đồng thuận cao thì việc huy động nguồn lực XD NTM không còn là vấn đề nan giải.

* Tìm hướng liên kết

Kinh tế tập thể là bộ phận quan trọng không thể thiếu trong XD NTM. Chủ trương này được các tỉnh, thành vùng ĐBSCL hưởng ứng. Ông Nguyễn Văn Bé Ba, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Vĩnh Long, nhấn mạnh: “Giai đoạn 2011-2015, Liên Minh HTX Vĩnh Long tiếp tục thực hiện tốt kế hoạch phát triển kinh tế tập thể gắn với XD NTM, đồng thời tham gia tích cực vào quá trình XD và phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn theo tinh thần Nghị quyết 26-NQ/TW. Phấn đấu đến năm 2015, toàn bộ 22 xã điểm của tỉnh hoàn thành tiêu chí thứ 13 theo Bộ tiêu chí Quốc gia về XD NTM, trong đó có ít nhất 40% số xã có từ 2 HTX trở lên”.

Theo một số chuyên gia đầu ngành, để hoạt động của các mô hình kinh tế hợp tác phát triển đúng hướng, góp phần đẩy nhanh tiến độ XD NTM, mỗi địa phương cần có những bước đi phù hợp, kịp thời để các mô hình này chuyển biến về chất. Ông Phan Văn Đống, Phó Chủ tịch Liên minh HTX Hậu Giang, cho biết: “Hậu Giang định hướng phát triển kinh tế tập thể tổng hợp trong các ngành, lĩnh vực và địa bàn. Trong đó, tỉnh XD HTX thủy sản gắn với XD NTM. Ngoài con cá tra là đối tượng nuôi chủ lực, tỉnh sẽ quy hoạch lại đối tượng nuôi theo hướng đa dạng cơ cấu sản phẩm thủy sản như: cá lóc, cá rô đồng, lươn, ba ba... Bên cạnh đó, ngành nông nghiệp định hướng người nuôi tổ chức lại sản xuất theo hướng quản lý cộng đồng, hỗ trợ các xã viên ứng dụng khoa học kỹ thuật, các quy trình nuôi tiên tiến... nhằm tạo ra những sản phẩm thủy sản chất lượng, an toàn phục vụ xuất khẩu”.

Tại Hội thảo “Nghiên cứu phát triển mô hình HTX thủy sản trong XD NTM vùng ĐBSCL”, ông Nguyễn Xuân Chiến, Phó Vụ trưởng Vụ thị trường trong nước (Bộ Công thương), đề xuất XD “Mô hình liên kết giữa doanh nghiệp/Liên hiệp HTX-HTX-Ngư dân trong hoạt động nuôi trồng, đánh bắt, chế biến và tiêu thụ thủy, hải sản thông qua hợp đồng”. Theo ông Nguyễn Xuân Chiến, mô hình này doanh nghiệp có thể phát huy lợi thế về thị trường tiêu thụ, vốn, cơ sở vật chất kỹ thuật, kinh nghiệm quản lý... Riêng các HTX thủy sản sẽ được doanh nghiệp cung ứng vật tư đầu vào, giải quyết đầu ra và hỗ trợ dịch vụ kỹ thuật nuôi trồng thủy, hải sản. Đây cũng là mô hình được khuyến cáo áp dụng cho các loại nông sản khác ở vùng ĐBSCL. Bà Nguyễn Thị Thúy Anh, Viện trưởng Viện phát triển Kinh tế Hợp tác (Liên minh HTX Việt Nam), cho rằng: Việc tìm hiểu và đề xuất hướng tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc cho các HTX thủy sản nói riêng và kinh tế tập thể nói chung ở vùng ĐBSCL có ý nghĩa hết sức quan trọng. Bởi qua việc củng cố, phát triển kinh tế tập thể, các tỉnh, thành vùng ĐBSCL đã góp phần thực hiện một trong những tiêu chí XD NTM. Do vậy, mỗi địa phương phải biết phát huy hiệu quả vai trò của các HTX trong thực hiện nhiệm vụ XD NTM thông qua việc lồng ghép XD NTM với các chương trình, dự án phát triển đang trong giai đoạn triển khai thực hiện tại địa phương.

Bài, ảnh: MỸ THANH

Chia sẻ bài viết